ความสะอาด

ความสะอาด

ความสะอาด

ศาสนบัญญัติเกี่ยวกับความสะอาด

อัลลอฮฺ (ซบ.)ไม่ทรงประสงค์ที่จะสร้างความยากลำบากและความคับแค้นใด ๆ แก่พวกเจ้า แต่ทว่าพระองค์ทรงประสงค์ที่จะทำความสะอาดแก่พวกเจ้า และประสงค์ให้ความโปรดปรานของพระองค์ที่ประทานให้แก่พวกเจ้า เกิดความสมบูรณ์เพื่อพวกเจ้าจะได้ขอบคุณพระองค์   (อัล-มาอิดะฮฺ/๖)

ดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้นว่า ศาสนบัญญัติที่เกี่ยวข้องกับความประพฤติปฏิบัตินั้นเรียกว่า อะฮฺกาม ซึ่งประกอบด้วยสิ่งสำคัญหลายประการด้วยกัน แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดของอะฮฺกามคือ นะมาซ นอกจากนี้แล้วนะมาซยังเป็นข้อปฏิบัติที่สำคัญที่สุดในศาสนาอิสลาม ดังนั้น สิ่งที่จะกล่าวต่อไปนี้เป็นอะฮฺกามที่เกี่ยวข้องกับนะมาซและรายละเอียดต่างๆ

อะฮฺกามที่เกี่ยวข้องกับการนะมาซแบ่งออกเป็น ๓ ช่วงดังต่อไปนี้

๑. ส่วนที่เป็น มุก็อดดีมะฮฺ หมายถึงสิ่งจำเป็นต่าง ๆ ที่เป็นปฐมบทของนะมาซที่ต้องเรียนรู้ก่อนนะมาซ

๒. ส่วนที่เป็น มุกอเราะนะฮฺ หมายถึงสิ่งจำเป็นต่าง ๆ ที่อยู่ในตัวบทและรูปแบบของนะมาซ

๓. ส่วนที่เป็น มุบเฎาะลาต หมายถึงสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นสาเหตุทำให้นะมาซโมฆะ (บาฏิล)

มุกอดดิมะฮฺ ของนะมาซ มีอยู่หลายประการด้วยกัน ซึ่งหนึ่งในนั้นคือ  เรื่องความสะอาด หมายถึงเป็นความจำเป็นที่ว่าร่างกายและเสื้อผ้าของผู้นะมาซต้องสะอาดปราศจากนะยิซ (สิ่งโสโครกตามศาสนบัญญัติ)  ขณะที่นะมาซ มีกฎเกณฑ์ดังต่อไปนี้

ของทุกสิ่งบนโลกนี้ถือว่าสะอาด (สะอาดตามศาสนบัญญัติ) ยกเว้นสิ่งของ ๑๑ ชนิดด้วยกันเป็นสิ่งโสโครก (นะยิซ)  ได้แก่

๑-๒.ปัสสาวะ และ อุจจาระ ของมนุษย์และสัตว์ทุกประเภทที่ไม่อนุญาตให้บริโภคเนื้อเป็นอาหาร (ฮะรอม) และเป็นสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่ง 

๓. น้ำอสุจิ ของคนและสัตว์ทุกประเภทที่มีเลือดไหลพุ่ง  ถึงแม้จะเป็นสัตว์ที่อนุญาตให้บริโภคเนื้อเป็นอาหารก็ตาม

๔.เลือด  ของมนุษย์และสัตว์ทุกประเภทที่มีเลือดไหลพุ่ง

๕.ซากศพ  ของคนและสัตว์ทุกประเภทที่มีเลือดไหลพุ่ง

๖.สุนัข ที่อาศัยอยู่บนบก ซึ่งอวัยวะทุกส่วนเป็นนะยิซ

๗.สุกร ที่อาศัยอยู่บนบก ซึ่งอวัยวะทุกส่วนเป็นนะยิซ

๘.สุรา และสิ่งมืนเมา ที่เป็นของเหลวทุกชนิด

๙.เบียร์  (เครื่องดื่มชนิดหนึ่งที่สกัดมาจากข้าวบาเล่ย์เป็นส่วนใหญ่)

๑๐.กาฟิร ผู้ปฏิเสธอัลลอฮฺ (ซบ.) เราะซูล และหลักคำสอนของอิสลาม

๑๑.เหงื่อของอูฐ ที่กินสิ่งนะยิซเข้าไป

ข้อพึงสังเกต  ความสะอาดและความสกปรกตามศาสนบัญญัติ นอกเหนือไปจากความสะอาดและความสกปรกทั่ว ๆไปที่คนส่วนใหญ่รู้จักกัน กล่าวคือ สิ่งหนึ่งดูจากภายนอกอาจจะสะอาดหมดจด แต่อาจสกปรกตามศาสนบัญญัติก็ได้ เช่น น้ำที่โดนมือของกาฟิรจะกลายเป็นนะยิซทันทีตามศาสนบัญญัติ ถึงแม้ว่าดูจากภายนอกน้ำนั้นจะสะอาดก็ตาม

อะฮฺกามเกี่ยวกับนะยิซ (สิ่งโสโครก)

ปัสสาวะและอุจาระ

๑.ปัสสาวะและอุจาระของมนุษย์และสัตว์ทุกประเภทที่เนื้อฮะรอม และเป็นสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่ง  เป็นนะยิซ  

๒.ปัสสาวะและอุจจาระของสัตว์ทุกประเภทที่อนุญาตให้บริโภคเนื้อเป็นอาหาร เช่น วัว ,แพะ และสัตว์อื่น ๆ ที่ไม่มีเลือดไหลพุ่ง   เช่น งู ปลา สะอาดตามศาสนบัญญัติ

๓.ปัสสาวะและอุจจาระของสัตว์ทุกประเภท  ที่เนื้อเป็นมักรูฮฺถือว่าสะอาดตามศาสนบัญญัติ  เช่น ม้า ลา และอื่น ๆ เป็นต้น

๔.มูลของนก ที่เนื้อฮะรอม  เป็นนะยิซ *

*อายะตุลลอฮฺอะลีคอเมเนอี มูลของนกที่เนื้อฮะรอมไม่เป็นนะยิซ

ซากของคนและสัตว์

๑.อวัยวะทุกส่วนที่มาจากซากศพของมนุษย์ (ยกเว้นอวัยวะที่ไม่มีชีวิตและไร้ซึ่งความรู้สึก เช่น เล็บ ผม ฟันและอื่น ๆ ที่อยู่ในประเภทเดียวกัน) ถึงแม้ว่าเพิ่งจะเสียชีวิตและร่างกายยังไม่เย็นก็ตาม เป็นนะยิซตามศาสนบัญญัติ ยกเว้นซากศพของบุคคล  ๒ ประเภท ไม่เป็นนะยิซ ได้แก่

๑.๑ ผู้ที่ถูกสังหารในสมรภูมิรบ (ชะฮีด)

๑.๒ ศพที่ได้ฆุซุลครบ ๓ น้ำแล้ว (น้ำพิมเสน ใบพุทรา และน้ำเปล่า)

๒. ซากสัตว์ที่ไม่มีเลือดไหลพุ่ง   ถือว่าสะอาดตามศาสนบัญญัติ  เช่น ปลาหรือแมลงต่าง ๆ และสัตว์อื่น ๆ ที่คล้ายคลึงกัน

๓.ซากของสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่ง  เป็นนะยิซ ยกเว้นอวัยวะส่วนที่ไม่มีชีวิตและไร้รู้สึก เช่น ขน เขา เล็บและอื่น ๆ ถือว่าสะอาดตามศาสนบัญญัติ

ซากสัตว์

๑. สุนัข และสุกร วัยวะทุกส่วนเป็นะยิซ (สิ่งโครก

๒.สัตว์ที่นอกเหนือจากสุนัข และสุกร

- ถ้าเป็นสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่ง....

อวัยวะทุกส่วนที่มีชีวิตเป็นนะยิซ ส่วนที่ไม่มี ชีวิตไม่เป็นนะยิซ

- ถ้าไม่ใช่สัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่งไม่เป็นนะยิซ

ตัวอย่างเงื่อนไขของซากสัตว์

ซากสัตว์

๑. ถ้าเป็นสุนัข สุกร อวัยวะทุกส่วนนะยิซ

๒.นอกเหนือจากสุนัขและสุกร

๒.๑. ถ้าเป็นสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่ง

- อวัยวะส่วนที่มีชีวิต นะยิช

- อวัยวะส่วนที่ไม่มีชีวิต สะอาด

๒.๒ ถ้าไม่ใช่สัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่ง อวัยวะทุกส่วนสะอาด

๓. อวัยวะส่วนหนึ่งส่วนใดได้หลุดออกจากร่างกายของคนหรือสัตว์ที่มีเหลือดไหลพุ่ง ขณะที่ยังมีชีวิต ไม่แตกต่างจากอวัยวะของซากสัตว์ หมายถึงถ้าเป็นอวัยวะส่วนที่มีชีวิต นะยิซ ถ้าไม่มีชีวิต สะอาด ด้วยเหตุนี้อวัยวะส่วนใดก็ตามที่ได้หลุดออกจากร่างกายมนุษย์ นะยิซ ?ฏฏ

๔. ถ้าอวัยวะส่วนหนึ่งได้ขาดออกจากร่าง แต่ยังไม่หลุดเสียที่เดียวเนื่องจากมีหนังติดอยู่ แม้ว่าหนังจะบางมากตราบที่ยังติดอยู่อวัยวะส่วนนั้นไม่เป็นนะยิซ และไม่อยู่ในกฏของซากศพ

กฎเกณฑ์ของสิ่งของที่ทำมาจากขนหรือหนังของสัตว์

๑.สิ่งของต่างๆที่ทำมาจากอวัยวะสัตว์ส่วนที่ไม่มีชีวิต เช่น เสื้อผ้าที่ทำมาจากขนสัตว์ ถือว่าสะอาด ถึงแม้ว่าสัตว์นั้นจะไม่ถูกเชือดตามหลักการของศาสนาและมุสลิมไม่ใช่ผู้ผลิตก็ตาม แต่ถ้าใส่เสื้อผ้าที่ทำจากอวัยวะสัตว์ที่เนื้อฮะรอมนะมาซโมฆะ (บาฏิล)

๒.สิ่งของต่าง ๆ ที่ทำมาจากอวัยวะส่วนที่มีชีวิตของสัตว์ทีมีเลือดไหลพุ่ง เป็นนะยิซ  เช่น กระเป๋า รองเท้า และอื่น ๆ ที่ทำมาจากหนังสัตว์

๓. สิ่งของต่าง ๆ ที่เกิดการสงสัยว่าทำมาจากหนังของสัตว์หรือไม่ จะอยู่ในกฎเกณฑ์ของสิ่งของที่สะอาด

๔. สิ่งของต่าง ๆ ที่ไม่แน่ใจว่าทำมาจากอวัยวะของสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่งหรือไม่ ถือว่าสะอาด เช่น เข็มขัดที่ไม่แน่ใจว่าทำมาจากหนังงู หรือหนังสัตว์อื่นๆ (ที่มีเลือดไหลพุ่ง )

๕. สิ่งของต่าง ๆ ที่ทำมาจากหนังสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่ง เช่น รองเท้าที่ทำมาจากหนังวัว แต่ไม่รู้ว่าวัวตัวนั้นได้เชือดตามหลักศาสนาหรือไม่ มีกฎเกณฑ์ดังต่อไปนี้

๕.๑ มีการซื้อขายกันในหมู่มุสลิม หรือได้ทำมาจากประเทศมุสลิม ถือว่าสะอาด

๕.๒ มีการซื้อขายกันในหมู่มุสลิม แต่ผลิตมาจากประเทศที่ไม่ใช่มุสลิม ถือว่าเป็นนะยิซ เว้นเสียแต่ว่ามั่นใจว่าสัตว์นั้นถูกเชือดตามหลักการของศาสนา

๕.๓ มีการซื้อขายกันในหมู่ที่ไม่ใช่มุสลิม แต่ได้ผลิตมาจากประเทศมุสลิมถือว่าสะอาด เช่น รองเท้าที่มีการซื้อขายในประเทศไทย แต่ผลิตมาจากประเทศปากีสถาน

๕.๔ มีการซื้อขายกันในหมู่ที่ไม่ใช่มุสลิม และได้ผลิตมาจากประเทศที่ไม่ใช่มุสลิม เป็นนะยิซ *

*อายะตุลลอฮฺ อะลีคอเมเนอี ถือว่าสะอาดหากคาดว่าสัตว์นั้นได้ถูกเชือดตามหลักการศาสนา แต่ถ้ามั่นใจว่าไม่ได้ถูกเชือดตามหลักการศาสนา เป็นนะยิซ

๕.๕ ซื้อมาจากมุสลิม แต่ไม่รู้ว่าผลิตโดยประเทศมุสลิมหรือไม่ ถือว่าสะอาด

๕.๖ซื้อมาจากบุคคลที่ไม่ใช่มุสลิม แต่ไม่รู้ว่าผลิตมาจากประเทศมุสลิมหรือไม่เป็นนะยิซ

เลือด

๑.เลือดของมนุษย์และสัตว์ทุกประเภทที่มีเลือดไหลพุ่ง เป็นนะยิซ เช่นเลือดไก่ เลือดแพะ วัวและอื่นสัตว์ ๆ ที่คล้ายคลึงกัน

๒.เลือดของสัตว์ที่ไม่มีเลือดไหลพุ่ง สะอาด เช่น เลือดปลา เลือดของยุง และสัตว์อื่น ๆ ที่คล้ายคลึงกัน

๓.เลือดที่พบในไข่ไก่ ไม่เป็นนะยิซ แต่เป็นอิฮฺติยาฏวาญิบไม่ให้รับประทาน  แต่ถ้าได้ตีไข่ให้เข้ากันและเลือดได้จางหายไป  รับประทานได้ไม่เป็นไร

๔.เลือดที่ได้ออกตามไรฟัน หากผสมกับน้ำลายแล้วเลือดได้จางหายไป กรณีเช่นนี้ถือว่าสะอาด ถ้ากลืนน้ำลายลงไป ถือว่าไม่เป็นไร

สิ่งต่อไปนี้ถือว่าอยู่ในกฎของสิ่งที่สะอาด

๑.ปัสสาวะและอุจจาระของสัตว์ที่ไม่รู้ว่าเป็นของสัตว์ที่เนื้อฮะลาลหรือไม่

๒.กระดูกสัตว์ที่ไม่แน่ใจว่าเป็นของสัตว์ที่เป็นอัยนุนนะญาซะฮฺหรือไม่ (มีสภาพเป็นนะญิซ ตั้งแต่เกิด เช่น สุนัข และสุกร)

๓.กระดูกมนุษย์ที่ไม่แน่ใจว่าเป็นมุสลิมหรือว่ากาฟิร

๔.หนังสัตว์ที่ไม่แน่ใจว่าเป็นสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่งหรือไม่

๕.เลือดสัตว์ที่ไม่แน่ใจว่าเป็นของสัตว์ที่มีเลือดไหลพุ่งหรือไม่ เช่น เลือดที่ติดอยู่ที่เสื้อผ้า ซึ่งไม่แน่ใจว่าเป็นเลือดยุงหรือว่าเลือดของตัวเอง

สุรา และสิ่งมึนเมา

๑.สุราและสิ่งมึนเมาทุกชนิดที่เป็นของเหลว เป็นนะยิซ* ถึงแม้จะแข็งตัวเป็นก้อนก็ตาม ยังเป็นนะยิซอยู่

*อายะตุลลอฮฺ อะลีคอเมเนอี  อิฮฺติยาฏวาญิบ เป็นนะยิซ

๒. ของแข็งที่เป็นสิ่งมึนเมา เช่น กัญชา ถือว่าสะอาด ถึงแม้ว่าจะผสมกับน้ำจนกลายเป็นของเหลวก็ตาม

๓.องุ่นที่ต้มจนเดือด หลังจากนั้นได้กลายเป็นสิ่งมึนเมา เป็นนะยิซ แต่หากไม่ได้กลายเป็นสิ่งมึนเมา ถือว่าสะอาด ถึงแม้ว่าจะฮะรอม สำหรับการดื่มก็ตาม

การฟิร

กาฟิร อวัยวะทุกส่วนบนร่างกายเป็นนะยิซ หมายถึงบุคคลดังต่อไปนี้

๑. บุคคลที่ปฏิเสธการมีอยู่ของพระผู้เป็นเจ้า

๒. บุคคลที่ปฏิเสธการเป็นนบีของท่านศาสดามุฮัมหมัด (ซ็อลฯ)

๓. บุคคลที่ปฏิเสธความเป็นเอกะของอัลลอฮฺ (ซบ.)

๔.บุคคลที่ปฏิเสธสิ่งจำเป็นต่าง ๆ ของศาสนา ขณะที่รู้ดีว่าสิ่งนั้นเป็นสิ่งจำเป็นของศาสนา ซึ่งเท่ากับเป็นการปฏิเสธคำสอนของท่านศาสดา (ซ็อลฯ) ว่าเป็นเท็จ

๕.บุคคลที่ทำตนเป็นศัตรู หรือใส่ร้ายบรรดาอิมามมะอฺซูม (อ) เพียงท่านเดียว หรือทั้งหมด

ข้อพึงสังเกต

๑. อวัยวะส่วนต่าง ๆ ของกาฟิรแม้เป็นส่วนที่ไม่มีชีวิต เช่น ผม เล็บป็นต้น และรวมไปถึงความเปียกชื้นของร่างกาย เป็นนะยิซ โดยไม่มีข้อยกเว้นทั้งสิ้น

๒. บุคคลที่ไม่รู้ว่าเป็นมุสลิมหรือเป็นกาฟิร ถือว่าร่างกายของเขาสะอาด แต่ไม่สามราถนำกฎเกณฑ์ที่ใช้กับมุสลิมมาใช้กับเขาได้ เช่น ไม่สามารถแต่งงานกับผู้หญิงที่เป็นมุสลิมได้ ไม่สามารถนำไปฝังที่สุสานของมุสลิม และอื่น  ๆ